Rewalidację można określić jako wychowanie specjalne jednostek upośledzonych, zmierzające do najpełniejszego ich rozwoju.

Zasady rewalidacji wg Lipkowskiego:

1. zasada akceptacji ? polega na kształtowaniu stosunku społeczeństwa do jednostek upośledzonych umysłowo, aby uznając trudności rozwojowe tych osób nie zaniedbywano wszelkich form opieki i pomocy dla nich, czyli aby obowiązki społeczne były podejmowane w pełni gotowości w stosunku do potrzeb osób odchylonych od normy;

2. zasada pomocy ? to dbałość o aktywizację sił biologicznych wychowanka, usamodzielnienie go; kształtowanie właściwej atmosfery i odpowiednich warunków wychowawczych w środowisku;

3. zasada indywidualizacji ? dostosowanie nauczania do indywidualnych właściwości dziecka oraz uwzględnienie jego własnego celu kształcenia;

4. zasada terapii pedagogicznej ? czyli najpierw poznanie dziecka i opracowanie diagnozy, następnie wspólna praca ze środowiskiem, aby polepszyć sytuację;

5. zasada współpracy z rodziną ? zasada wspólnego, uzgodnionego działania szkoły i domu, aby wspomagać każdy wysiłek dziecka na drodze ku usprawnianiu i rozwojowi.?

Zasady rewalidacji wg Dykcika:

1. personalizacji ? traktowanie osoby niepełnosprawnej podmiotowo

2. wczesnej diagnozy i nrmalizacji życia ? wczesne wykrycie choroby i zastosowanie specjalnych metod i środków (aby osoba żyła normalnie) np. specjalna dieta u chorych na fenyloketonurię

3. odpowiedzialności ? osoby powinny być samodzielne, ale także odpowiedzialne za swoje wybory

4. pomocniczości ? pomoc w samorealizacji, pobudzanie, ale nie wyręczanie

5. poszerzania autonomii ? osoba niepełnosprawna ma prawo do intymności, dokonywania wyborów; jest niezależna od wpływów zewnętrznych

6. indywidualizacji ? dostosowywania pozytywnych postaw i działań dydaktyczno - wychowawczych do kategorii upośledzeń i charakteru osób wychowywanych

7. wielospecjalistycznego podejścia i współpracy z rodziną ? współpraca różnych specjalistów; rodzina ma być źródłem informacji o dziecku.

Cztery drogi rewalidacji:

Kompensacja ? to wyrównywanie braków w danej dziedzinie; prowadzi do zredukowania przeszkody utrudniającej rozwój osobowości i doprowadzenie osoby niepełnosprawnej do usamodzielnienia i adaptacji społecznej:

• biologiczna ? przejmowanie funkcji mniej sprawnego organu przez drugi

• psychiczna ? mechanizmy obronne, aby zaakceptować swoją niepełnosprawność, np. poprzez hobby, rozwój zainteresowań; mechanizmy ucieczki, np. zaprzeczenie, obwinianie innych

• społeczna ? nauczanie innego dostępnego zawodu osobę niepełnosprawna

• samorzutna ? organizm sam sobie radzi

• zewnątrzpochodna ? szukanie bodźców zastępujących potrzebne bodźce

• techniczna ? noszenie okularów, aparatów słuchowych, specjalne samochody, protezy

Korektura ? poprawianie poprzez zabiegi lecznicze zaburzeń funkcji organicznej, psychicznej, psychofizycznej np. operacje chirurgiczne, mowę poprzez ćwiczenia logopedyczne, wady wzroku, słuchu itd.

Usprawnianie ? ćwiczenie i doskonalenie

Wzmacnianie dynamizmu adaptacyjnego jednostki:

• wzbudzanie motywacji i chęci do osiągania sukcesów

• dawanie przykładów pozytywnych

• praca własna jednostki nad sobą, aby sama chciała się zmienić

• przykład innych osób w podobnej sytuacji (filmy, programy)

• ważna rola otoczenia, środowiska

Podstawy społeczne rewalidacji:

• postawy pozytywne: akceptacja, otwartość, empatia, tolerancja, życzliwość, współczucie

• postawy negatywne: nietolerancja, obojętność, przemoc, izolacja, litość

Podstawy fizjologiczne rewalidacji:

• związane są ze znajomością fizjologii i anatomii człowieka, prawidłowego rozwoju organizmu

• dobra znajomość specyfiki danej niepełnosprawności

• etiologia - poznanie przyczyn

Podstawy psychologiczne rewalidacji: zależą od tego, jaki osoba niepełnosprawna posiada obraz siebie i innych ludzi:

• obraz siebie ? czy jest prawdziwy czy nie, czy obniżony czy nie
• obraz innych ? ludzi są różni,nie ma tylko złych i tylko dobrych, stereotypowe myślenie, przewrażliwienie na temat swojej osoby (wszyscy się na mnie patrzą, wyśmiewają)